Er verschijnen elk jaar tientallen onderzoeken naar mogelijke biomarkers voor ME waar helaas verder weinig mee gedaan wordt. Waar wij als patiënten echt op wachten zijn liefst dubbelblinde, placebogecontroleerde onderzoeken met mogelijke medicijnen. Na het teleurstellende Rituximabverhaal bleef het lang stil….
Het was Abilify dat er voor zorgde dat Whitney Dafoe, een van de meest ernstige ME-patiënten, voor het eerst in jaren weer kon communiceren – ME Centraal)
door Cort Johnson voor Health Rising, 9 maart 2021
Abilify, de merknaam van aripiprazol, lijkt misschien het laatste medicijn dat iemand met ME zou kunnen helpen. Het is een tweede generatie atypisch antipsychoticum dat door de Amerikaanse Food and Drugs Association is goedgekeurd tegen schizofrenie, maar dat als niet daarvoor geregistreerd middel ook wordt gebruikt tegen depressie, Parkinson, autisme, manie, onrust, tics en veel andere aandoeningen.
Als ME geen verband heeft met psychoses, waarom zou een antipsychoticum dan helpen? Omdat het, zoals Abilify bij ME wordt gebruikt, geen anti-psychotische eigenschappen heeft. Eigenlijk werkt het zo anders bij ME dat je het een anti-antipsychoticum zou kunnen noemen. Toegepast in de (zeer lage) doses die bij ME gebruikt worden, zou het schizofrenie en dergelijke ziektes juist verergeren.
Met de lage doses die bij ME worden gebruikt heeft het een uniek werkingsmechanisme: het stabiliseert het dopaminesysteem door de op D2 lijkende dopaminereceptoren te stimuleren (D2, D3, D4). In hogere doses voorgeschreven tegen schizofrenie en andere ziektes remt het deze receptoren en dus de dopamineproductie juist af.
Een psychiater beschreef de dopamine stabiliserende tegengestelde werking van Abilify als volgt:
“Je kunt Abilifi tegelijkertijd zien als een antipsychoticum of als het tegenovergestelde, het is zowel een antidepressivum als geen antidepressivum”.
Ontdekken dat medicijnen heel anders werken bij lage en hoge doses lijkt niet ongewoon. LDN, (Low Dose Naltrexone) bijvoorbeeld, heeft ook heel verschillende effecten in een lage dosis dan de bekendere effecten van de hoge dosis.
Terwijl Hector Bonilla van de ME-kliniek van de Stanford universiteit het medicijn naar voren schoof, zoemde het al jaren rond in de ME-gemeenschap.
In 2012 meldde “iemand” op Phoenix Rising dat Abilify ongeveer het enige was dat haar meer energie, meer eetlust en een makkelijker opstaan ’s morgens kon bezorgen, maar haar ook veel onrust, een gevoel van opgewonden uitputting, een algeheel gevoel van innerlijk vibreren, een brandende huid en meer opleverde.
Een paar jaar later meldde “JeanieBeanie” “vanaf nu is, als ik Abilify neem, het enige moment dat ik een beetje een echt leven heb”. Maar in de loop van de tijd werkte het niet meer en ze moest het afwisselend gebruiken en niet gebruiken.
Het onderzoek
In februari 2021 publiceerden de artsen Laurel Crosby en Hector Bonilla een ‘brief aan de uitgever’ Off label use of Aripiprazole shows promise as a treatment for Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome (ME/CFS): a retrospective study of 101 patients treated with a low dose of Aripiprazole”, in de Journal of Translational Medecine.
In 2012 was Laurel Crosby het eerste lid van het centrum voor gentechnologie van Stanford dat zich bij Ron Davis (vader van Whitney Dafoe – ME Centraal) en zijn ME-onderzoek voegde. De achtergrond van Hector Bonilla (HIV en HCMV-cytomegalie) bracht hem ertoe zich toe te leggen op de rol van ontsteking bij ziekte. Hij was betrokken bij een variatie aan onderzoeken, waaronder een recent onderzoek dat “heftige voortdurende symptomen en functionele beperkingen bij Covid-19 patiënten documenteerde, zelfs bij patiënten die niet in het ziekenhuis werden opgenomen”.
Het was een terugblik op een onderzoek. Het bracht een grote variatie aan symptomen in kaart op een simpele schaal van 0 tot 10 voor en nadat 101 patiënten Abilify probeerden. Die symptomen werden ogenschijnlijk elke keer als ze de kliniek bezochten geëvalueerd. De doses varieerden van 0.2 tot 2 mg per dag of ongeveer 7-100x minder dan de 15-30 mg per dag die mensen met psychotische of neurodegeneratieve aandoeningen krijgen. De gemiddelde tijd dat de patiënten het middel gebruikten was 7,8 maanden.
Omdat het onderzoek niet dubbelblind en placebo-gecontroleerd was, is het onmogelijk de rol van placebo-effecten in het resultaat te bepalen.
De resultaten
26 patiënten reageerde niet positief op Abilify of ervoeren bijwerkingen waardoor ze ermee stopten. 75 leken er goed op te reageren. De gemiddelde uitputtings- en hersenmistscores gingen omlaag (uitputting van 5,76 naar 2,86; hersenmist van 4,39 naar 2,06) en de scores voor slaapkwaliteit gingen omhoog (van 3,75 naar 5,80). PEM kwam minder vaak voor (van elke 4 dagen naar elke 8 dagen) en werd minder heftig en korter van duur. 18 deelnemers meldden dat hun PEM helemaal verdwenen was.
Als Abilify gebruikt wordt tegen schizofrenie, manische depressiviteit, autisme etc. kunnen bijwerkingen optreden als kwijlen, evenwichtsstoornissen, ongecontroleerde spiertrekkingen of schokken, bewegingsdrang, trillende oogleden en problemen met slikken.
De zeer lage doses die bij het ME-onderzoek gebruikt werden hebben maar weinig bijwerkingen. Van de 101 deelnemers aan het onderzoek rapporteerden er vijf hoofdpijn, vier prikkelbaarheid/onrust en twee heftige rusteloosheid. Dat is opvallend weinig voor een onderzoek van deze grootte. Gewichtstoename kan een ernstig probleem zijn bij Abilify. De patiënten kwamen gemiddeld 1½ ons per maand aan, maar terwijl tien deelnemers aankwamen, verloren acht deelnemers gewicht.
Is het een middel tegen zenuwontsteking?
De onderzoekers wezen meteen naar zenuwontsteking in een poging om uit te leggen waarom Abilify in lage doses lijkt te werken bij ME.
De rol die dopamine in het immuunsysteem speelt is met de tijd toegenomen. Een artikel uit 2014 beschreef dopamine als een belangrijke brug tussen het zenuwstelsel en het immuunsysteem. In een recent artikel dat ook ging over de rol van dopamine in het immuunsysteem werd gehoopt “dat het wetenschappers zou aanmoedigen deze neurotransmitter te overwegen als ze zenuwontstekings- of neurodegeneratieve ziektes willen behandelen”. In een ander recent overzicht werd specifiek opgeroepen medicijnen te ontwikkelen die invloed hebben op dopamine om zenuwontsteking te bestrijden.
Onderzoeken suggereren dat een laag dopamineniveau een rol kan spelen bij zowel FM als ME. Een verminderde bloedstroom naar de basale ganglia – de plaats in de hersenen waar dopamine wordt geproduceerd – hield in hoge mate verband met invaliderende pijn en algehele symptoomscores in een FM-onderzoek. (De basale ganglia zijn een groep van structuren die het evenwicht, de houding, de oogbewegingen en de aanzet tot bewegingen regelt. Ze zijn ook betrokken bij cognitie en emotie – ME Centraal.)
Andrew Millers ME- en hepatitis-C-onderzoek suggereert dat door een infectie veroorzaakte ontsteking in de basale ganglia de uitputting en andere symptomen van ME en ziektegedrag kan veroorzaken.
Miller benadrukte het feit dat het gebied van de basale ganglia uniek gevoelig lijkt voor ontsteking. Onderzoeken suggereren dat ontsteking in het lichaam zich vertaalt naar ontsteking in het gebied van de basale ganglia. Bij een onderzoek uit 2015 werd ontdekt dat een zenuwbeschadiging in het lichaam de microglia (opruimers) in het gebied van de basale ganglia activeerde, wat de dopamineniveaus verlaagde en uitputting, pijn en andere symptomen veroorzaakte.
Conclusie
Abilify is een dopaminestabilisator die in hoge doses gebruikt wordt bij ziektes als schizofrenie en depressie om de dopamineniveaus te verlagen. De doses die bij ME gebruikt worden zijn ongeveer 7 tot honderden keren lager en men gelooft dat dan de dopamineniveaus juist omhoog gaan.
In een Stanfordonderzoek werden goede resultaten geboekt. Ongeveer 75% van de 101 deelnemers reageerde positief, met minder uitputting, hersenmist en PEM. Ook de slaap verbeterde. Ongeveer 20% van de deelnemers rapporteerde dat hun PEM helemaal verdwenen was. Het was niet duidelijk of er een effect was op de zenuwontsteking.
Omdat het een ongeblindeerd, retrospectief onderzoek was, was het onmogelijk om te achterhalen wat het placebo-effect was bij dit onderzoek. Medicijnen moeten een veel beter resultaat geven dan placebo’s om als effectief te worden beschouwd.
De onderzoekers geloven dat een lage dosering Abilify zenuwontsteking bij ME kan verminderen. Verschillende FM- en ME-onderzoeken suggereren dat lage dopamineniveaus uitputting, pijn en andere symptomen kunnen veroorzaken.
Grote, dubbelblinde, placebogecontroleerde onderzoeken zijn nodig om te bepalen of een lage dosering Abiify ME-patiënten langdurig kan helpen. Dubbelblinde, placebogecontroleerde onderzoeken, gevalideerde en regelmatig verrichte symptoomonderzoeken zullen vermoedelijk gedaan worden in een heel strikt onderzoek. Maar dit onderzoek suggereert dat het Abilify-verhaal bij ME op weg is naar een goed begin.
Het middel kent heel veel bijwerkingen en is alleen op recept verkrijgbaar, maar is zelfs in Amerika nog lang niet geregistreerd voor gebruik bij ME…..
Nawoord ME Centraal
In een OMF nieuwsbrief van 2 april 2021 schreef Ron Davies dat hij dit onderzoek een mogelijk heel belangrijke ontwikkeling vindt voor de behandeling van ME en dat hij op Stanford samenwerkt met Dr. Bonilla om een dubbelblind, placebogecontroleerd onderzoek op te zetten om het middel geregistreerd te krijgen voor de behandeling van ME
https://www.healthrising.org/blog/2021/03/09/abilify-chronic-fatigue-syndrome-promise/
Vertaling ME Centraal
Foto: Pixabay
Samenvatting op Facebook: https://www.facebook.com/281157395585693/posts/1384593611908727/
mecentraal.wordpress.com 